– Ale Nadji to nie widziałeś, prawda? – pyta się mnie Rafał. Obydwaj jaramy się Wampirem: Maskaradą. Wyszukujemy książki, polecamy sobie seriale i filmy. To lata 90, królują kasety VHS, zaś zestawy najciekawszych filmów można obejrzeć tak naprawdę wyłącznie na konwentach, gdzie przywożą je pasjonaci. Mały telewizor, kilkanaście  zaspanych osób, paskudnie zjechana kopia – to musi wystarczyć, bo wiadomo, że prędko dostępu do tego filmu nie będzie.  – No wiesz, to dość wyjątkowa produkcja, bardzo ciężko ją dostać – czuję, że się przede mną chwali, że on ma, a ja nie – ale każdy, kto choć trochę jara się wampirami musi go obejrzeć. Wiesz, jest głęboki, świetnie zrobiony i daje do myślenia. Czy mogę ci pożyczyć? Nie, kolejka jest długa.

Od naszej rozmowy mija kilkanaście lat. O Nadji przypominam sobie zupełnym przypadkiem. Najpierw sprawdzam Amazon – jest. Dostępne od zaraz, jeżeli zamówię dzisiaj, za dwa dni film powinien być u mnie. Gdyby mi się bardziej spieszyło, to pobranie nielegalnej kopii z sieci to kwestia 20 minut. Kiedyś każdy geek chwalił się kolekcją trudnych do zdobycia gadżetów, filmów i gier. A teraz? Czasy się zmieniły.

Doskonale pamiętam polowanie na rzadkie podręczniki do RPG. Human Occupied Landfill, Encyclopaedia Vampirica, Shoah – to tylko trudno dostępne pozycje z jednego wydawnictwa zajmującego się grami fabularnymi White Wolf. Kiedyś kserowane i wymieniane wśród kolekcjonerów, teraz są dostępne bez problemu dla każdego w wersjach cyfrowych ze sklepu DriveThrouRPG. Analogicznie rzez się ma z albumami muzycznymi (minus oczywiście nagrania na winylach i kasetach), filmami wideo i książkami. To, co kiedyś było obiektem westchnień teraz jest tyko kwestią wpisania odpowiedniej frazy do Google i wyciągnięcia swojej karty kredytowej. Co więcej, jeżeli jakieś wydawnictwo nie udostępnia swoich produkcji, to robią to fani w mniej lub bardziej legalny sposób. Internet pełen jest białych kruków.

I to boli tych, którzy kiedyś poświęcali czas i pieniądze na kolekcje. Jasne, u wielu osób nic nie zastąpi fizycznego posiadania przedmiotu. Możliwość wzięcia książki z półki czy napawanie się grzbietami opakowań po płytach DVD i CD często może być ważniejsza od samego aktu konsumpcji danego dzieła.

A to nie wszystko, bo internet poza dostępnością powszechną dostępnością geekowych skarbów zmienił też jeszcze jedną rzecz. Dał dostęp do wiedzy tajemnej. Bo oglądanie i czytanie rzadkich książek dawało jeszcze jedną zaletę – znajomość tematu. Konwenty pełne były konkursów wiedzy o Władcy Pierścieni, Star Treku, Cthulhu czy Star Wars. Kiedyś, żeby w ogóle myśleć o braniu w nich udziału trzeba było przeczytać kilka książek na dany temat, obejrzeć kilkanaście razy film. Teraz? Wystarczy smartfon z dostępem do Wikipedii. Co więcej – braki w wykształceniu da się nadrobić w weekend. Wystarczy zajrzeć na fanpejdż danej serii, obejrzeć parę sezonów, odwiedzić Wikipedię i fanowskie forum. W trakcie 3 dni uda nam się zrobić to, co kiedyś zajmowało długie miesiące.

Stało się to, o czym przez długie lata marzyliśmy. Nasze seriale, zainteresowania i cała kultura stała się częścią mainstreamu. I teraz nam z tym źle. Kiedyś z kolesi jarających się mieczami i smokami laski się śmiały. Teraz wraz z nimi oglądają Grę o Tron. Motywy z Gwiezdnych Wojen umieszczają na koszulkach polskie firmy z ciuchami, tak samo zresztą, jak i motywy z gier. Gracze są przerażeni faktem, że wszyscy grają, geekowie nie mogą pogodzić się z faktem, że nie są już wyjątkowi i każdy zna historię, jak to Frodo szedł wrzucić pierścionek do wulkanu.

Czas umierać? Nie! Wyszliśmy z getta. I bardzo dobrze. Skoro tak kiedyś ceniliśmy nasze zainteresowania to opowiedzmy o nich innym. Powiedzmy, czemu warto grać w RPGi i gry wideo. Zastosujmy tę wiedzę przy „poważnych rozwiązaniach biznesowych”. Czym różni się szkolenie dla sprzedawców dużego banku, w którym biegając z ajpadami wykonują rozmaite questy od LARPów? To nie są przykłady z kosmosu, to się już dzieje.

Zresztą to, co dla innych jest nowością i odkryciem sezonu, dla nas jest czymś naturalnym. Jesteśmy do przodu. A co więcej, przez to, że kiedyś czytaliśmy i marzyliśmy o przyszłości, a teraz wracamy z nurtem retro z powrotem do lat 90 stawia nas w unikalnej pozycji. Rozumiemy zarówno ludzi analogowych, jak i tych z epoki cyfrowej. Potrafimy wykorzystać dziwną i niegdyś niepotrzebną wiedzę łącząc ją ze współczesnymi naukami. Sami potrafimy sobie stworzyć i wymyślić nowe zawody – w końcu na przykład tacy blogerzy czy game designerzy nie wzięli się znikąd. Umiemy przekazać wiedzę o nowym świecie tym, którzy za nim nie nadążają, jak i pomóc planować przyszłość tym, którzy ją chcą tworzyć.

Fajnie być geekiem. I dobrze, że teraz prościej nim zostać, bo tak naprawdę powinna się liczyć pasja, a nie kolekcja na półce. Nawet tej wirtualnej.